Rabbijn Benima’s uitleg van de Tora
Een commentaar op de sidra van de week, waarin de actualiteit, ontwikkelingen in wetenschap en politiek een plaats krijgen.
De Tora-tekst
De Toratekst is volgens de traditie in zijn geheel geschreven door Mozes, volgens de progressieve opvatting een product van door de Eeuwige geïnspireerde schrijvers. Hoe het zij, de Toratekst lijkt soms wel een ‘zwart gat’, in de positieve betekenis van het woord. Zij is als een oneindige bron van betekenis, waaruit een niet aflatende stroom inzichten opwelt, waardoor men zich aangesproken weet. Hoe vaak men de tekst ook heeft gelezen, men stuit keer op keer op woorden, zinnen of verhalen die er ‘nu pas’ in lijken te staan, en niet eerder. Heeft men er al die jaren overheen gelezen… dat kán toch niet! Toch is het zo. De tekst is al duizenden jaren hetzelfde. Als er één letter in de Torarol ontbreekt of niet goed is geschreven is zij ‘pasoel’ – afgekeurd, onbruikbaar. Tot zij is gerepareerd of uit de roulatie wordt gehaald.
Anders dan men zou denken, is de Torarol geen heilig ritueel voorwerp. Zij mag worden aangeraakt door iedereen.
Maar.. als men onverhoopt de Torarol laat vallen of beschadigt, moet men wel boete doen door te vasten.
Het is een mitswa (in de betekenis van een goede daad) om de Torarol zo mooi mogelijk aan te kleden: met een mantel, kronen, een dekschild en een jad (aanwijsstokje).
Wat is de sidra van de week?
De Tora bestaat uit ּBeresjiet/Genesis, Sjemot/Exodus, Wajikra/Leviticus, Bemidbar/Numeri, Dewariem/Deuteronomium. Deze ‘Vijf Boeken van Mozes’ zijn door de rabbijnen verdeeld in 52 gedeelten. Zo’n Tora-gedeelte heet ‘sidra’ (meervoud: sidrot) of ‘parasja’ (meervoud: parasjot). De Tora wordt in een jaarcyclus gelezen.
De naam van een Tora-gedeelte is ontleend aan het belangrijkste woord in de eerste zin.
Rabbijn Benima geeft elke week een commentaar op het Tora-gedeelte van die week. Op Sjabbatmiddag wordt met de lezing van een nieuwe sidra begonnen. Op maandagochtend en donderdagochtend wordt in de synagoge een stuk van de sidra gelezen uit de geschreven Torarol. Op Sjabbatochtend wordt een gedeelte (progressieve gemeenten) of het geheel (orthodoxe gemeenten) gelayend (gereciteerd) uit de Torarol en aan de gemeente getoond.
Layenen (reciteren uit de Tora) is niet eenvoudig. De tekst kent slechts medeklinkers, geen klinkers, leestekens of zangtekens. Om te kunnen layenen moet men vooraf hebben geoefend, zodat men de te lezen Toratekst van voor naar achteren kent.
Tora-commentaar:
Toledot
WAJERA
NOACH
Beresjiet/Genesis 6:9 – 11:32
Haftara / Profetentekst: Jesaja 54:1-10
Noach wordt door de chachamiem (joodse wijzen) beschouwd als de meest rechtvaardige in zijn generatie. Die laatste drie woorden zijn van…
LECH LECHA
Beresjiet/Genesis 12:1 – 17:27
Haftara/Profetenstuk: Jesjaja 40
Het joodse volk heeft weliswaar lang op één plek gewoond, in Eretz Jisrael, het Land Israel. Maar, leven in een diaspora, of in religieuze termen ‘in ballingschap’, is…
Derasjot ('Preken')
Derasja Jom Kippoer Ne’iela
2 oktober 2025
Meteen soekaWe komen bijna bij het einde van Jom Kippoer. Een einde dat feitelijk een echt begin is, een echt begin van een leven van tesjoewa, terugkeer naar de Eeuwige en de joodse leefregels. De meesten van jullie hebben het nooit meegemaakt, maar in orthodoxe en ultra-orthodoxe…
Derasja Jom Kippoer Sjacharet
2 oktober 2025
MachtStraks gaat Oenetané tokef gezongen worden. De tekst waarin ons wordt verteld dat ons lot volledig in Gods handen is. De Eeuwige bepaalt wie in het komende jaar zal leven en wie zal sterven, en als je zult leven of dat een goed leven is of een miserabel leven. Er is onder de…
Derasja Kol Nidrei
1 oktober 2025
Sjalom allemaal, goed jullie hier te zien. Shalom, good to see you here.
Het is ongebruikelijk om een derasja te beginnen met een gedicht. Het is nog ongebruikelijker om te beginnen van een gedicht van jezelf, al helemaal met Kol Nidrei.
Toch doe ik dat. Het is geen…
Andere Tora-commentaren:
Nachmanides
Rabbi Mosjé ben Nachman leefde in Catalonië van 1194 – 1270). Het is ook bekend als Nachmanides (een Latijnse vorm van zijn naam), en als Ramban: een acroniem van R(abbi) M(ozes) b(en) N(achman). In diens commentaar op Toratekst Noach (6:9) wijst hij erop dat specifiek wordt genoemd dat Noachs drie zonen…




