Open Synagoge Diensten

Een avond om het Jodendom te beleven

Velen hebben een diepe belangstelling voor het Jodendom, het joodse leven en het joodse volk. Honderdduizenden boeken zijn beschikbaar. Er zijn documentaires te over. Duizenden speelfilms met joodse themata zijn er gedraaid. En steeds meer series worden gemaakt waarin Joden en hun belevenissen zijn via streaming te zien zijn.

Maar hoe gaat het toe in de synagoge? In Nederland zijn de joodse gemeenten klein. Daardoor is de mogelijkheid om een sjoeldienst mee te maken beperkt. Rabbijn Tamarah Benima bedacht een vorm waarin een groter publiek kan ervaren hoe het is in de synagoge op vrijdagavond. In plaats van slechts een paar gasten te kunnen ontvangen in sjoel, brengt zij de sjoeldienst naar de mensen.

Samen met chazzan (voorzanger) Alexander de Vries is rabbijn Tamarah Benima erop uitgetrokken om, op uitnodiging van een plaatselijke (vaak kerkelijke) organisatie, een vrijdagavonddienst te leiden. In heel Nederland. De dienst is vrijwel hetzelfde als in de Nederlands-joodse progressieve gemeenten aan het begin van de Sjabbat/Sabbat.

De dienst is bedoeld om de deelnemers (niet-Joods én Joods) te laten ervaren wat er in sjoel (een ander woord voor ‘synagoge’) op Sjabbat te beleven is. De zogeheten Open Synagoge Diensten zijn geen educatief project, maar een mogelijkheid om de joodse sfeer te ondergaan: ongedwongen, maar ook diep. Misschien leert men er iets van. Maar waar het voor Benima om gaat is dat mensen beleven hoe het voelt als men psalmen in het Hebreeuws hoort zingen. Of een bijbeltekst krijgt uitgelegd met behulp van joodse commentaren Hoe het is om serieus én ongedwongen samen de Sjabbatavond te vieren.

De Sjabbat wordt ingeleid met het aansteken van de kaarsen, er worden liederen gezongen, er wordt gebeden (in het Hebreeuws en Nederlands) gereciteerd, er valt te luisteren naar een derasja (visie op de tekst van de Tora voor die week), kinderen worden gezegend (als die er zijn), er wordt gezondheid afgesmeekt voor de eigen zieken en het kaddisj-gebed gezegd voor de eigen beminden en kennissen die in de afgelopen elf maanden zijn overleden. En dat alles op een zo toegankelijk mogelijke manier.

Gebedenboeken zijn aanwezig, aanwijzingen helpen de deelnemers door de dienst heen, kledingvoorschriften zijn er niet, kosten ook niet.

Wil u dat er een Open Synagoge Dienst wordt gehouden in uw kerk, neem dan contact op met rabbijn Benima: tamarah@dds.nl.

• Ontvangst (van 19:00 – 19:30) met koffie, thee, frisdrank, koekjes, chocola, taarten en cakes (gebakken door vrijwilligers), fruit en groente.
• Sjabbatavond-dienst (van 19:30 – 21:15). De Sjabbatkaarsen worden aangestoken. Hebreeuwse liederen en psalmen worden gezongen. Het Sjema – het credo van het Jodendom – wordt gezegd. Het Achttiengebed, de Amida, komt op een speciale manier aan de orde. De rabbijn geeft een derasja (soort preek), met het Bijbelgedeelte van de Week (genaamd parasja of sidra) als onderwerp van overdenking. Kinderen worden gezegend. Er is een zegen voor de zieken. Het kaddisjgebed wordt gezegd. En de Sjabbatdag zelf wordt gezegend.
• Nazit met koffie, thee, wijn, frisdrank, borrelhapjes. Het belangrijkste van de zogeheten kiddoesj (die wordt ingeleid met een zegen over het brood) is dat men met elkaar spreekt over zaken die er toe doen.

In de volgende steden hebben Open Synagoge Diensten plaatsgevonden: Gouda, Coevorden, Kampen, Joure, Drachten, Franeker, Naarden, Brielle, Ossendrecht, Sleeuwijk, Middelharnis, Boven-Hardinxveld-Giessendam, etc.